نگهدارنده ارتودنسی چیست؟

نگهدارنده ارتودنسی یک دستگاه است که پس از درمان ارتودنسی برای حفظ نتایج به کار می‌رود. نگهدارنده ارتودنسی مانع از برگشتن دندان‌ها به وضعیت قبلی‌شان می‌شود و باعث می‌شود که لثه‌ها، استخوان و عضلات دهان به تغییرات جدید عادت کنند. نگهدارنده ارتودنسی ممکن است ثابت یا متحرک باشد و بسته به نوع و شدت انحراف دندان‌ها، مدت زمان و شیوه استفاده از آن متفاوت است. در این مقاله به شما نشان می‌دهیم که چگونه از نگهدارنده ارتودنسی استفاده کنید و چه نکاتی را باید رعایت کنید.

نگهدارنده ثابت ارتودنسی

نگهدارنده ثابت ارتودنسی یک دستگاه کوچک است که پس از درمان ارتودنسی برای جلوگیری از بازگشت دندان‌ها به وضعیت قبلی استفاده می‌شود. نگهدارنده ثابت ارتودنسی معمولاً از یک سیم فلزی تشکیل شده است که به پشت دندان‌های پایین یا بالا متصل می‌شود و با چسب خاصی به دندان‌ها محکم می‌شود. نگهدارنده ثابت ارتودنسی بر خلاف نگهدارنده متحرک، قابل برداشتن نیست و باید توسط دکتر ارتودنسی تعویض یا حذف شود.

چرا نگهدارنده ثابت ارتودنسی لازم است؟

پس از درمان ارتودنسی، دندان‌ها همچنان تحت تأثیر فشارهای مختلف هستند و ممکن است به مرور زمان به حالت اولیه خود برگردند. این پدیده را ریلپس گویند و می‌تواند باعث خراب شدن نتایج درمان شود. برای جلوگیری از ریلپس، دکتر ارتودنسی معمولاً پس از برداشتن براکت‌ها، نگهدارنده ثابت یا متحرک تجویز می‌کند. نگهدارنده ثابت ارتودنسی دارای مزایای زیر است:

• باعث حفظ تراز و جایگاه دقیق دندان‌ها می‌شود.
• کمتر قابل روئیت است و باعث ناراحتی کمتر در زبان و لثه می‌شود.
• نگهداری و تمیز کردن آن ساده است و نیاز به برداشتن و گذاشتن آن ندارید.
• باعث کاهش خطر ابتلا به پوسیدگی دندان، التهاب لثه و بوی بد دهان نمی‌شود.

چطور نگهدارنده ثابت ارتودنسی را تمیز کنید؟

برای حفظ سلامت دهان و دستگاه گوارش، باید نگهدارنده ثابت ارتودنسی را همانطور که دکتر ارتودنسی توصیه کرده است، تمیز کنید. روش‌های عمومی تمیز کردن نگهدارنده ثابت عبارت‌اند از:

• مسواک زدن دقیق و منظم دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید.
• استفاده از نخ دندان بین فضای سیم نگه‌‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍دارنده و دندان‌ها برای برطرف کردن غذاهای گیر کرده.
• استفاده از دهانشویه ضد باکتری برای کشتن میکروب‌های موجود در دهان و پیشگیری از التهاب لثه و بوی بد دهان.
• مراجعه به دکتر ارتودنسی برای بررسی وضعیت نگهدارنده و تعویض آن در صورت لزوم.

نگهدارنده ثابت ارتودنسی چه مشکلاتی می‌تواند ایجاد کند؟

نگهدارنده ثابت ارتودنسی در صورت رعایت نکات بهداشتی و دنبال کردن دستورالعمل‌های دکتر ارتودنسی، معمولاً مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند. اما در برخی موارد، ممکن است با چالش‌های زیر روبرو شوید:

• شکستگی یا جدا شدن سیم نگه‌‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍دارنده از دندان‌ها به علت ضربه، فشار یا استفاده نادرست. در این صورت، باید سریعاً با دکتر ارتودنسی تماس بگیرید و نگهدارنده را تعمیر یا تعویض کنید.
• حساسیت یا التهاب لثه به علت عدم تمیز کردن مناسب نگهدارنده و انباشت غذا و پلاک روی آن. در این صورت، باید به تمیز کردن نگهدارنده و دندان‌ها اهمیت بیشتری بدهید و در صورت لزوم، از داروهای ضد التهاب استفاده کنید.
• تغییر رنگ یا شفافیت دندان‌ها به علت عدم حذف چسب نگه‌‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍دارنده از روی دندان‌ها پس از حذف آن. در این صورت، باید به دکتر ارتودنسی مراجعه کنید و چسب را با روش‌های مناسب برطرف کنید.

نگهدارنده متحرک ارتودنسی

نگهدارنده متحرک ارتودنسی یک وسیله است که بعد از درمان ارتودنسی برای حفظ نتایج به کار می‌رود. این وسیله شبیه یک دستگاه ارتودنسی متحرک است، اما بدون فشار بر روی دندان‌ها. نگهدارنده متحرک ارتودنسی باعث می‌شود که دندان‌ها در جای خود باقی بمانند و به حالت قبلی برنگردند.

نکاتی که باید حین استفاده از نگهدارنده ارتودنسی باید رعایت کرد!

• اگر نگهدارنده ارتودنسی شما متحرک است، باید آن را هر روز به مدت حداقل ۱۶ ساعت بپوشید. بهتر است که در طول روز و در زمان خواب آن را بپوشید و فقط در زمان خوردن و شستشو آن را بردارید.
• اگر نگهدارنده ارتودنسی شما ثابت است، باید به تمیز کردن آن اهمیت بدهید. با استفاده از مسواک و خمیر دندان، دور و بر نگهدارنده را بشویید و با استفاده از نخ دندان، زیر و روی نگهدارنده را تمیز کنید. همچنین می‌توانید از محلول‌های خاص برای شستشوی نگهدارنده استفاده کنید.
• در هر دو حالت، باید به بازدید‌های منظم از دکتر ارتودنس خود ادامه دهید. دکتر می‌تواند نگهدارنده شما را بررسی کند و در صورت لزوم تغییرات لازم را اعمال کند. همچنین دکتر می‌تواند شما را درباره مدت زمان لازم برای استفاده از نگهدارنده راهنمایی کند.
• در طول استفاده از نگهدارنده، باید به تغذیه سالم توجه کنید. از خوردن غذاهای سخت، چسبنده یا شکستنی خودداری کنید. همچنین از نوشیدن نوشابه‌های گازدار، قهوه یا چای پررنگ جلوگیری کنید. این نوع نوشیدنی‌ها ممکن است باعث تغییر رنگ یا خوردگی نگهدارنده شوند.
• در صورت بروز هر گونه مشکل، سوال یا ناراحتی در استفاده از نگهدارنده، بلافاصله با دکتر ارتودنس خود تماس بگیرید. نباید نگهدارنده را بدون مشورت با دکتر تغییر دهید یا حذف کنید. این کار ممکن است باعث از بین رفتن نتایج درمان ارتودنسی شما شود.

امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد. استفاده از نگهدارنده ارتودنسی یک مرحله مهم در حفظ لبخند زیبای شما است. پس از آن مراقب باشید و به دستورات دکتر خود عمل کنید.